Neuropathie is een aandoening van de zenuwen. Maar daar hebben we er vele van. Zenuwen naar de spieren en zenuwen naar de huid. Zenuwen van de hersenen naar de benen, en zenuwen van de benen naar de hersenen. En dan ook nog zenuwen met dikke of grote vezels en zenuwen met kleine of smalle/dunne vezels. In het algemeen spreekt met van dikke vezelneuropathie en dunne vezelneuropathie. Het spreekt vanzelf dat de symptomen ook wisselen, afhankelijk van wat voor zenuwen aangedaan zijn. Laten we de dunnevezel neuropathie onder de loupe nemen. En kijken hoe die zich verhoudt met de symptomen.
Dunne vezelneuropathie (DVN)
Het niet goed functioneren van dunne zenuwvezels (de zogenaamde A-delta en C vezels, voor de aansturing sensibele (pijn- en temperatuurzin) en autonome functies kan bij het begin van een neuropathie op de voorgrond staan en het kan ook geïsoleerd voorkomen.
De symptomen van een neuropathie waarbij de kleine of dunne vezels zijn aangedaan (small-fiber neuropathie) zijn onprettige bizarre en abnormale gevoelens, zoals brandende en snijdende pijn, elektrische sensaties, tintelen en prikken, alsof er mieren over de huid lopen en slapende benen- en armensensaties. Ook komen krampachtige toestanden voor. Met een moeilijk woord spreken we dan over dysesthesie of paresthesie.
Die dunne vezels zijn zenuwen die of een heel klein beetje bescherming hebben van het myeline, of helemaal niet. Deze aandoening is een beetje een gedoe, want op het aanvullende normale EMG en geleidingsonderzoek vind je geen afwijkingen. Dit komt omdat de geleiding gemeten wordt in de grote zenuwvezels. Je kan de diagnose wel via een biopt van de huid stellen, want dan zie je dat er minder smalle vezels zijn (intraepidermal nerve fibers)
Ook kunnen er aanwijzingen komen voor DVN door het lichamelijk onderzoek naar de sensibiliteit. Wanneer detectiedrempels voor koude en warmte zijn aangetast, maar de detectie voor vibratie normaal is, vormt dit een belangrijk argument voor een dunne vezelneuropathie. DNV kan gediagnosticeerd worden met een huidbiopt. [1]
Op de afbeelding is duidelijk te zien hoe bij diabetische neuropathie, de rechter afbeelding, er een degeneratie is van de dunne vezels, t.o.v. gezonde mensen.
De klinische verdenking op dunne vezelneuropathie volgns het schema van de Universiteit van Maastricht volgt hier.
Klinische verdenking dunne vezelneuropathie:Twee of meer van de volgende symptomen dienen aanwezig te zijn:
Sensibel
|
Autonoom
|
Perifere pijn (brandend) |
Sicca syndroom (droge mond en/of droge ogen) |
Paresthesieen (gevoelsstoornissen) |
Accomodatiestoornissen (van het zien) |
Allodynie (o.a. lakenintolerantie) |
Hyperhidrosis/ hypohidrosis (te weinig of veel zweten) |
Verminderde temperatuurzin |
Mictiestoornissen (stoornissen met plassen) |
Verminderde pijnzin |
Impotentie / lubricatie problemen / ejaculatie stoornissen |
|
Gastroparese (Maagproblemen) |
|
Diarree dan wel obstipatie |
|
Opvliegers (facial flushing) |
|
Orthostatische klachten (duizeligheid bij plotseling opstaan) Hartkloppingen |
Dunne vezelneuropathie: ziekten
Ziekten waarbij de kleine vezels zijn aangedaan zijn onder anderen: diabetes, gestoorde suikerstofwisseling, ziekte van Sjögren, monoclonale gammopathie of zogenaamd idiopathisch. [2]
Als we de indeling van zenuwen naar de spieren (motorisch) en zenuwen vanaf de huid (sensibel) erbij halen, en ook nog de zenuwen die naar de interne organen gaan (de zogenaamde autonome zenuwen), dan kunnen we de volgende voorbeelden geven:
Dunne vezelneuropathie van gevoelszenuwen:
- Erfelijke sensibele neuropathie
- Amyloidose neuropathie
- HIV neuropathie
- Diabetes neuropathie
Grote vezelneuropathie van gevoelszenuwen, ook wel de ataxische neuropathie genoemd, omdat je wankelt op je benen:
- Syndroom van Sjogren
- Vitamine B 12 en pyridoxine neuropathie
- Neuropathie door anti-kankermiddelen zoals cisplatinum
- Ziekte van Friedreich
Dunne en grote vezels samen:
- De neuropathie bij kanker
- Diabetische sensorische neuropathie
- Erfelijke neuropathie
Vooral motorische neuropathie:
- Immune neuropathie: Guillain-Barre
- Neuropathie door porfyrie
- Erfelijke motorische en sensibele neuropathie
- Lood neuropathie
- Lumosacrale neuropathie bij diabetes (amyotrofie)
Autonome neuropathie:
Bij amyloidose, ziekte van Sjogren, en bij kanker, bij diabetes en door geneesmiddelen zoals amiodarone en vincristine.
Overige
En dan is er nog een aantal overige dunne vezelaandoeningen, die idiopatisch worden genoemd. Daaronder vallen de idiopathische dunne vezelneuropathie, mondbranden, rectale overgevoeligheid en loze aandrang, CRPS type I, het syndroom van Ross bestaande uit het syndroom van Adie met segmentale zweetstooprnissen.
Prof.dr. Jan M. Keppel Hesselink, MD en David J Kopsky, MD, versie juli 2009, revisie jan 2012, JMKH
[1] Walk D. | Role of skin biopsy in the diagnosis of peripheral neuropathic pain. | Curr Pain Headache Rep. | 2009 Jun;13(3):191-6.
[2] Devigili G, Tugnoli V, Penza P, Camozzi F, Lombardi R, Melli G, Broglio L, Granieri E, Lauria G. | The diagnostic criteria for small fibre neuropathy: from symptoms to neuropathology. | Brain. | 2008 Jul;131(Pt 7):1912-25. Epub 2008 Jun 4.
The post Dunne vezelneuropathie (DVN) appeared first on Neuropathische pijn.